เหลือกินเหลือใช้ : เทคนิคบำรุงดินด้วย...สูตรปุ๋ยธรรมชาติ

มีหลายปัจจัยที่ทำให้ดินในประเทศไทย เสื่อมโทรม ลงทุกปี สาเหตุหนึ่งเชื่อว่า มาจากการใช้ดินไม่ถูกต้อง โดยเฉพาะในภาคเกษตร ส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยเห็นคุณค่าของดิน เห็นดินเป็นแค่วัสดุยึดรากต้นไม้เท่านั้น แท้จริงแล้ว หากดินอุดมสมบูรณ์จะเต็มไปด้วยธาตุอาหาร จะทำให้รากพืชสามารถดูดซับธาตุอาหาร ไปหล่อเลี้ยงต้นได้ดีขึ้น ทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดี มีโครงสร้างที่แข็งแรง ต้านทานโรค และแมลงศัตรูพืชบางชนิดได้ดีขึ้น

สำหรับเทคนิคการบำรุงดินอย่างง่าย ๆ เพื่อให้ดินคืนความอุดมสมบูรณ์ สามารถทำได้โดยไม่ต้องใช้ปุ๋ยเคมี โดยใช้ปุ๋ยธรรมชาติที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น ซึ่งจะช่วยลดต้นทุนการผลิตได้มาก สูตรการบำรุงดินโดยใช้ปุ๋ยธรรมชาติมีดังนี้

สูตรที่ 1 นำใบมะขาม ใบกระถิน ใบขี้เหล็ก ใบจามจุรี ใบโสนและใบแค ที่ร่วงแล้วมากองรวมกัน และรดน้ำให้ชื้นภายใน 7-10 วัน จะเปื่อยยุ่ย สามารถนำมาผสมกับดินปลูกในกระถาง หรือนำไปหว่านโรยรอบต้นพืชที่ปลูก ถือเป็นการกำจัดเศษใบไม้ใต้ต้นได้ดี กรณีต้องการให้มีคุณภาพดีขึ้น ให้กองรวมกับปุ๋ยคอก โดยใช้อัตราส่วน เช่น ใบจามจุรี 4 ส่วน : ปุ๋ยคอก 1 ส่วน เป็นต้น

สูตรที่ 2 นำใบมะขาม ใบชมวง ใบมะกอกไทย และใบชมพู่ โดยนำมาหมักให้เน่าเปื่อย หรือเก็บรวมใส่ถุงขยะสีดำปิดปากถุงทิ้งไว้ 7 วันเพื่อให้เน่าเปื่อย ใบไม้หมักเหล่านี้จะมีความเป็นกรด เหมาะสำหรับดินปลูกไม้ประดับหรือใบไม้ที่มีสี เช่น โกสน บอนสี และช่วยให้ใบและดอกสีเข้มขึ้น สูตรที่ 3 นำต้น ใบ และรากของผักตบชวา มาสับให้เป็นท่อน ๆ กองรวมกันให้เหี่ยวสัก 2-3 วันราดด้วยน้ำปุ๋ยคอก คลุมด้วยกระสอบประมาณ 7-10 วัน ผักตบจะเหี่ยวยุบตัวลงและมีธาตุอาหารที่สมบูรณ์ สามารถนำไปใส่แปลงผัก หรือผสมดินที่ปลูกต้นไม้ได้

สูตรที่ 4 เปลือกถั่วลิสงนำมากองหมักไว้สัก 3 สัปดาห์ จนเปื่อยยุ่ย นำไปรองก้นหลุม เพื่อปลูกไม้ผลหรือผสมดินปลูกต้นไม้ จะช่วยให้ดินร่วนซุยมีความสมบูรณ์ สูตรที่ 5 นำละอองข้าวที่เกิดจากขัดสีข้าวเปลือกจะเป็นส่วนเนื้อเยื่อหุ้มเมล็ดข้าว จมูกข้าวและรำ โดยนำละอองข้าวนี้มาแช่น้ำ 1-2 วัน แล้วนำน้ำหมักที่ได้ไปรดต้นไม้ โดยเฉพาะผักกินใบ ซึ่งจะทำให้ใบมีสีเขียวเข้ม ยอดและใบจะอวบน่ารับประทาน

สูตรที่ 6 นำน้ำซาวข้าวไปรดใบสะระแหน่ จะช่วยบำรุงใบให้เจริญงอกงาม สูตรที่ 7 นำเปลือกกล้วยชนิดใดก็ได้ มาหั่นเป็นท่อน ๆ แล้วตากแดดให้แห้ง นำไปผสมดินปลูก หากนำไปใช้กับกุหลาบจะช่วยให้ออกดอกสีสันสวยงาม

7 วิธีง่าย ๆ กับสูตรปุ๋ยธรรมชาติ ที่เกษตรกรสามารถทำเองได้ แทบไม่มีต้นทุน แต่เป็นเทคนิคที่เกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้าน สามารถนำวัตถุดิบเหลือใช้จากธรรมชาติ มาแปรรูปให้เกิดประโยชน์ต่อดินและพืชอย่างยั่งยืน หากใครมีปัญหาเรื่องดินหรือต้องการข้อมูลการปรับปรุงดินติดต่อ ฝ่ายประชาสัมพันธ์ กรมพัฒนาที่ดิน โทร. 0-2579-8515 หรือสถานีพัฒนาที่ดินที่อยู่ใกล้บ้าน

ไตรรัตน์ สุนทรประภัสสร์
ข้อมูลจาก : น.ส.พ.เดลินิวส์